Najważniejszym elementem układu zawieszenia samochodu są amortyzatory. To one odpowiadają za bezpieczeństwo jazdy. Dzięki nim możliwe jest komfortowe i bezpieczne pokonywanie zakrętów i nierówności. Amortyzatory, jak wszystkie części samochodowe, są również elementami eksploatacyjnymi. Z czasem w końcu ulegają zużyciu. Jakie są objawy zużycia amortyzatorów? Kiedy należy je wymienić O czym należy pamiętać przy ich wymianie? To wszystko w dzisiejszym artykule.
Czym są amortyzatory samochodowe?
Jak już wspomnieliśmy, amortyzatory są podstawowym elementem układu zawieszenia samochodu. Ściśle współpracują ze sprężynami zawieszenia, zapewniając komfort codziennych podróży. Nie jest to jednak ich jedyne zadanie.
- Głównym zadaniem amortyzatora jest tłumienie nierówności.
- Skuteczne resorowanie nadwozia
- Unikaj nadmiernych przechyłów nadwozia, zwłaszcza na zakrętach.
- Unikaj odrywania się kół od podłoża podczas pokonywania zakrętów i nierówności.
Te zadania są niezbędne do bezpiecznej jazdy. Amortyzatory umożliwiają uzyskanie maksymalnej przyczepności na drodze, w każdych warunkach. Są również niezbędne do sprawnego działania wszystkich elektronicznych systemów wspomagania jazdy. Do systemów tych należą między innymi ABS, ASR i ESP. Amortyzatory olejowe dwururowe są powszechnie stosowane w samochodach osobowych i dostawczych. Jednorurowe amortyzatory olejowe są rzadziej spotykane niż amortyzatory jednorurowe, takie jak amortyzatory hydropneumatyczne, magnetyczne czy sprężynowe.
Jakie są objawy zużycia amortyzatorów w pojeździe?
Amortyzatory mogą się szybko zużywać na krajowych drogach. Wynika to z wyrzucanych każdego dnia nierówności. Mogą być one w postaci wybojów i kolein, które możemy spotkać na polskich drogach. Nie jest to również miejsce, gdzie pogoda jest obojętna. Tym elementom zawieszenia szkodzą również niskie temperatury, woda, śnieg i mróz, a także sól. Jakie są objawy zużycia amortyzatorów samochodowych i jak można pomóc? Jeśli zauważysz któryś z tych objawów, warto sprawdzić skuteczność amortyzatorów.
- Podczas pokonywania nierówności, stuki wokół kół;
- Podczas pokonywania nierówności zauważalne jest charakterystyczne kołysanie ciała
- Boczne podmuchy wiatru mogą powodować wrażliwość w ciele;
- Szybkie zużycie tulei wahaczy, beambusów i innych metalowych lub gumowych elementów zawieszenia
- Wydłużona droga hamowania, mimo skuteczności hamulców
- Charakterystyczne nurkowanie samochodu podczas hamowania
- Nierównomierne zużycie opon;
Warto również wziąć pod uwagę drgania układu kierowniczego. Są one szczególnie niepokojące, jeśli są nieznane. Alarmujące jest również nadmierne stukanie lub odbijanie się kół przy napotkaniu nierówności.
Jak sprawdzić stan amortyzatorów zawieszenia?
Zanim odwiedzimy specjalistę, możemy samodzielnie sprawdzić amortyzatory. W pierwszej kolejności musimy skontrolować amortyzator wizualnie. Zwracamy szczególną uwagę na zanieczyszczenia olejowe czy rdzę. Amortyzator będzie wymagał wymiany, jeśli mamy do czynienia ze znaczną zaawansowaną korozją. To samo dotyczy zanieczyszczenia olejem. Zanieczyszczenie olejem może bowiem spowodować rozszczelnienie amortyzatorów. Może to prowadzić do wycieku płynu hydraulicznego, co może powodować spadek wydajności amortyzatora. Jeśli kontrola wizualna przebiegła pomyślnie możemy przejść do testu fizycznego. Wystarczy docisnąć korpus amortyzatora do nadwozia. W miarę puszczania zwracaj uwagę na zachowanie układu tłumiącego. Jeśli amortyzatory chwilowo zmniejszą przechył, to możemy założyć, że zawieszenie jest w dobrym stanie. Jeśli jednak podczas tego testu samochód zakołysze się, możemy podejrzewać uszkodzenie amortyzatorów.
Diagnosta może sprawdzić sprawność amortyzatora
Aby upewnić się, że amortyzatory w samochodzie działają prawidłowo, można odwiedzić stację diagnostyczną. To właśnie tam za pomocą specjalistycznej maszyny możemy określić sprawność tych elementów. Sprawność amortyzatora na poziomie 60% jest uznawana za doskonałą. Wynik sprawności amortyzatora w granicach 40-60% uznaje się za wynik dobry. Bardzo przeciętny wynik mieści się w przedziale od 20 do 40%. Każdy wynik poniżej 20% kwalifikuje amortyzatory do wymiany. W tym teście porównuje się sprawność amortyzatorów na jednej osi. Jeżeli występuje różnica między stronami osi, oznacza to, że amortyzatory uległy awarii. Badanie to wykonywane jest w ramach corocznego przeglądu technicznego.
Jest to temat budzący wiele kontrowersji. Jednym z powodów jest to, że diagnosta nie ma praktycznie żadnej kontroli nad interpretacją wyników. Innym powodem jest możliwość sfałszowania wyników. Sceptycy ostrzegają, że opony o wyższym profilu mogą znacząco wpłynąć na wyniki badania. Dotyczy to zwłaszcza cięższych samochodów. Nie ma znaczenia, jak ciężki jest pojazd. Nierzadko zdarza się, że duże samochody z amortyzatorami typu spilt-shock dają pozytywne wyniki, natomiast małe samochody w miastach z trudem osiągają wymagane 30-40% mimo posiadania nowego zawieszenia.
Jaka jest żywotność amortyzatorów do samochodów?
Rodzaj pojazdu, styl jazdy i drogi używane do transportu samochodu będą miały wpływ na żywotność amortyzatorów. Przegląd techniczny sprawdza sprawność tych elementów co roku. Specjaliści zalecają przegląd amortyzatorów średnio co 20-30 tys. km dla samochodów osobowych poruszających się po polskich drogach. Ich średnia żywotność to około 70 tys. km. Po tym przebiegu najprawdopodobniej ulegną uszkodzeniu i konieczna będzie ich wymiana.
Czy amortyzatory powinny być ponownie używane parami?
Zgodnie ze sztuką, amortyzatory powinny być wymieniane tylko na jednej osi. Podobne zasady dotyczą sprężyn zawieszenia i tarcz hamulcowych. Wymiana jednego amortyzatora mogłaby znacząco wpłynąć na sprawność układu zawieszenia. Nierównomierne tłumienie mogłoby spowodować niebezpieczne sytuacje podczas jazdy. Charakterystyka nowego elementu może nie być taka sama jak starego. W efekcie będzie się on szybciej zużywał. Problemy z przeprowadzeniem kontroli możemy mieć również w przypadku wymiany tylko jednego amortyzatora. Negatywny wynik badania technicznego może być spowodowany różnicą w działaniu starego i nowego amortyzatora.
W jakich częściach zawieszenia należy wymienić amortyzatory?
Wymiana amortyzatorów jest dobrym pomysłem. Jest to nawet ekonomicznie uzasadnione. Każda ingerencja w ten układ będzie wymagała ponownego ustawienia geometrii kół. Dzieje się tak dlatego, że wymiana amortyzatorów z tyłu nie zawsze jest konieczna. Inaczej jest w przypadku amortyzatorów przednich. Dotyczy to zwłaszcza pojazdów z amortyzatorami McPerson. Jeśli zdecydowałeś się na wymianę amortyzatorów, warto zastanowić się również nad ich wymianą.
- Sprężyny zawieszenia
- Łożyska amortyzatorów (łożyska McPerson);
- Tuleje wahacza (silentblocki);
- Wahacz (lub wahacze w ramach zawieszenia wielowahaczowego);
- Podkładki dystansowe, odbojniki i osłony zawieszenia.
Dobrym pomysłem jest wymiana zarówno mocowania amortyzatorów, jak i sprężyn w przednim zawieszeniu. Mają one podobną żywotność jak amortyzatory.
Ile kosztuje wymiana amortyzatorów?
Same amortyzatory są najdroższym elementem wymiany amortyzatorów. Markowe części kosztują od 100 do 700 złotych za komplet amortyzatorów tylnych, a od 250 do 1500 za komplet amortyzatorów przednich. Ceny mogą się różnić w zależności od modelu samochodu i producenta części. Do wyboru jest wiele opcji. Najwięksi giganci branży, tacy jak Monroe, KYB czy Magneti Marelli produkują amortyzatory samochodowe.
Usługa wymiany amortyzatorów to dodatkowy koszt. W przypadku przedniego zawieszenia koszt wymiany jednego amortyzatora wynosi zazwyczaj od 50 do 250 złotych. W zależności od stopnia skomplikowania operacji, koszt ten może wzrosnąć. Po wymianie konieczne jest skorygowanie geometrii kół. Ta operacja będzie kosztować od 100 do 150 złotych.
Jak dbać o amortyzatory?
O amortyzatory najlepiej dbać podczas codziennej jazdy, aby chronić je przed uszkodzeniami mechanicznymi. Co możemy zrobić, aby sobie pomóc? Przede wszystkim unikajmy jazdy po wyboistych i dziurawych drogach. Nie stawiajmy nogi na pedale gazu, gdy zbliżają się nierówności prędkości. Uważajmy na krawężniki i w razie potrzeby nie parkujmy na chodniku. Przedłuży to nie tylko żywotność amortyzatorów, ale także innych elementów zawieszenia. Nie możemy jednak popadać w paranoję i zatrzymywać się na każdej dziurze w jezdni. Dziur w jezdni nie da się ominąć. Nadgorliwość może doprowadzić do problemów drogowych.
